Równo 50 lat temu, we wrześniu 1962 roku, ukazał pierwszy numer pisma tworzonego przez hotelarzy dla hotelarzy – „Biuletynu Informacyjnego Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych”. Od tego czasu zmieniło się wszystko – od ustroju po nazwę pisma, które od 1970 roku ukazuje się jako „Hotelarz”. Nie zmienił się tylko główny cel i sens istnienia tego magazynu – służenie pomocą i wspieranie hotelarzy w ich codziennych wysiłkach na rzecz stałego podnoszenia jakości swoich usług.

Pismo zostało powołane do życia przez założone 19 stycznia 1962 roku w klubie warszawskiego hotelu Grand Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych z inicjatywy hotelarzy z Centralnego Zarządu Przedsiębiorstw Usługowych Orbis, wykładowców Szkoły Głównej Planowania i Statystyki (dzisiejsze SGH) oraz działaczy Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki. Jednym z podstawowych zadań ZPHT było stworzenie pisma, które informowało o najważniejszych wydarzeniach w branży krajowej i międzynarodowej, publikowałoby materiały warsztatowe, stanowiło platformę wymiany doświadczeń między praktykami hotelarstwa oraz forum, na którym można krzewić nowe idee i podejmować nawet kontrowersyjne tematy. Pierwszy numer wydany na 13 stronach papieru maszynowego z tekturową okładką, mimo skromnej objętości i szaty od razu podjął najważniejsze dla branży tematy. Pierwsza informacja była poświęcona „Ewidencji zakładów hotelarskich”, czyli problemowi kategoryzacji.

Redakcja ogłasza też „Konkurs na wyposażenie pokoju oraz w domu wycieczkowym” – protoplastę naszego dzisiejszego „Hotelu z Pomysłem”. Jest Dział Porad, Przegląd Zagraniczny, sekcja Polskie Hotelarstwo. Wszystko to co powinno być w profesjonalnym magazynie branżowym od pierwszego numeru. I było. Już w kwietniu następnego roku Redakcja informowała, że: „Zwiększono nakład z 600 do 1000 egz. Nakład nadal jest niewystarczający. Począwszy od stycznia br. zmieniono także formę pisma oraz podjęto środki mające na celu podniesienie poziomu szaty graficznej”. W październiku kolejny komunikat: „Nakład naszego pisma wzrósł z 1000 do 1500 egz. 900 egzemplarzy pisma trafia bezpośrednio do zakładów hotelarskich, 100 wychodzi za granicę /do narodowych organizacji hotelarskich w różnych krajach i redakcji czasopism fachowych/, 67 otrzymują szkoły hotelarskie, resztę zaś – prasa krajowa, instytucje administrujące bazą hotelowo- turystyczną oraz wybitni fachowcy z tej branży”. Jak widać pismo szybko zdobyło sobie uznanie na rynku, a jego większym problemem były… braki przydziału na papier.

Ludzie HOTELARZA

Pierwszym i najdłużej pełniącym te obowiązki, bo przez 31 lat aż do 1993 roku redaktorem naczelnym był Zygmunt Bałkowski. Uczestnik powstania warszawskiego w Szarych Szeregach, członek Komisji Kategoryzacyjnej, wybitny znawca prawa turystycznego i hotelarskiego, którego zawiłości wyjaśniał przystępnie na łamach pisma, współautor podręcznika „Hotelarstwo”. Ważną postacią w Kolegium i płodnym autorem był Janusz Dutlinger, naczelnik wydziału hoteli w Orbisie. Od lat 60. do dziś z pismem związany jest Tadeusz Tulibacki, dyrektor Domu Chłopa, a potem sekretarz generalny ZPHT w latach 1977-1991, autor wielu podręczników hotelarskich. Już w 1965 roku pojawia się pierwszy tekst Zenona Błądka, który przez następne dziesięciolecia tłumaczył zasady projektowania, programowania i wyposażania obiektów noclegowych. Nie można nie wspomnieć o Grażynie Konsewicz, która przez lata opisywała m.in. zagadnienia związane z kształtowaniem i doskonaleniem kadr hotelarskich, a także prowadziła niezwykle przydatny „Poradnik językowy Hotelarza”. Przez ponad ćwierć wieku rubrykę „Szef poleca” redagowała Maria Szuszkiewicz, a Jacek Pustoła prezentował historię polskiego hotelarstwa. W „Hotelarzu” znalazł zatrudnienie opozycyjny poeta Leszek Szaruga, który pisywał tu felietony, a potem kierował m.in. działem poezji paryskiej „Kultury”. Do ważnych postaci pierwszych dekad „Hotelarza” zaliczyć trzeba też m.in. Antoniego Sanojcę, który prowadził rubrykę „Wymieniamy doświadczenia” poświęconą rozwiązaniom technologicznym w hotelarstwie, Magdalenę Tarnowską-Wohl, wieloletnią sekretarz redakcji, czy Marka Turkowskiego, który pisywał felietony jako Chilton. Wszystkich nie da się wymienić, zdajemy sobie sprawę, że wielu autorów i współpracowników, którzy aktywnie dzielili się swoją wiedzą, doświadczeniem i umiejętnościami nie zostało tu wymienionych, ale wszystkim Serdecznie Dziękujemy za to, że angażowali się w rozwój polskiego hotelarstwa za pośrednictwem „Hotelarza”.

Historia i Jubileusze

Redakcja wykazywała też od samego początku duży zmysł marketingowy. Już od 1963 roku na okładkach, cały czas szarych i tekturowych pojawiały się hasła pobudzające Czytelników: „Bardzo interesujący numer dla wszystkich – bez wyjątku pracowników hotelowych”, „PRZECZYTAJCIE KONIECZNIE”, „Przeczytaj ten numer i napisz do Redakcji co CI się w nim podobało, a co nie”, „Numer podwójny bardzo ciekawy”. Bo też i taki każdy numer był. W 1969 bezpłatny dotąd Biuletyn wprowadził płatną prenumeratę, cena jednego egzemplarza wynosiła wówczas 10 zł. W styczniu 1970 roku pismo ukazuje się z tytułem „Hotelarz” i z podtytułem: „Biuletyn Informacyjny Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych”. Wiąże się to z wprowadzeniem koloru na okładkę. Od stycznia 1972 roku na okładkach „Hotelarza” pojawiają się zdjęcia, najpierw hoteli, a potem ich pracowników. W styczniu 1971 roku obchodzimy pierwszy poważny jubileusz w historii pisma – Setne Wydanie, i to już ponad 40 lat temu.

Nie obyło się bez depesz gratulacyjnych od ministerstw, urzędów centralnych i najważniejszych przedsiębiorstw turystyczno-hotelarskich. Z okazji setnego wydania Redakcja pisze aktualne do dziś słowa: „100 numerów pisma – to ponad 8 lat pracy w służbie hotelarstwa, upartego dążenia, by pierwszy branżowy organ polskiego hotelarstwa reprezentował coraz bogatszą formą i coraz wyższy poziom, by służył coraz lepiej hotelarzom. (…) Narodziny biuletynu były bardzo skromne. Wydawany w niewielkiej ilości egzemplarzy odbijanych na zwykłym powielaczu stopniowo torował sobie drogę rozwoju. Od tego czasu nastąpiły istotne zmiany.

Dzisiaj możemy chyba bez fałszywej skromności pochwalić się już znacznym i cennym dorobkiem, tak w zakresie formy jak i treści. (…) Nasz dorobek jest tym cenniejszy, jeżeli uwzględni się, że warunki wydawnicze nie uległy na przestrzeni minionych lat zasadniczym zmianom. »Hotelarz« nie posiadał bowiem nigdy i nie posiada nadal etatowej redakcji, jaka przystoi każdemu miesięcznikowi”. W lipcu 1979 – kolejny Jubileusz – 200. numer „Hotelarza”. „W każdym miesiącu – 3 tysiące egzemplarzy pisma przeznaczonego przede wszystkim dla środowiska hotelarskiego oraz dla młodych adeptów tegoż zawodu”, pisze Janusz Dutlinger z tej okazji. „Większość listów napływających do redakcji zawiera skargi w rodzaju: za mało egzemplarzy, trudno dostać, nie mogę zaprenumerować. To nas martwi, a jednocześnie cieszy. Źle, że nie można powiększyć nakładu, a dobrze, że nas czytają, że szukają i komplementują.

Ale realia są nieco inne. Znaczna część nakładu »Hotelarza« dociera tylko do kierowniczego aktywu, a działacze ci czytają i układają go na widocznym miejscu w bibliotece, bądź w ogóle nie czytają i też układają na biurku lub w bibliotece.” A tymczasem, i powtarzamy to cały czas również dzisiaj w 2012 roku: „Każdy egzemplarz powinien być czytany przez wieloosobowe zespoły. »Hotelarz« może i powinien być wykorzystywany w toku narad i odpraw, a materiał powinien być dyskutowany i komentowany w zakładach i szkołach. (…) Dzielić się swym doświadczeniem, ustosunkowywać się do przeczytanych opinii lub wniosków to obowiązek każdego, któremu leży na sercu dalszy rozwój naszego hotelarstwa”. „Hotelarz” rozwijał się tak jak rozwijało się polskiego hotelarstwo. Początki były szare i skromne, ale z biegiem lat osiągano coraz wyższy pułap edytorski i merytoryczny aż do dziś, gdy oddajemy w Państwa ręce ponad 120-stronnicowy nowoczesny magazyn pełny informacji z branży, pogłębionych analiz, przydatnych w praktyce hotelarza materiałów warsztatowych, prezentacji trendów i najnowszych technologii. Ale też doceniający historię, w której jest głęboko osadzony, bo z tego wynika nasza siła „Hotelarza” i hotelarstwa.