Branża SPA – ryzyko czy odpowiedzialność

Joanna Krakowiak jest radcą prawnym w kancelarii Wardyński i Wspólnicy. Specjalizuje się w prawie farmaceutycznym, prawie żywnościowym, regulacjach dotyczących kosmetyków, suplementów diety oraz wyrobów medycznych. Posiada doświadczenie w doradzaniu klientom w zakresie procedur wprowadzania na rynek produktów leczniczych, reklamy i znakowania produktów leczniczych oraz kosmetyków i suplementów diety. Przygotowuje umowy dotyczące prowadzenia badań klinicznych oraz dystrybucji leków i kosmetyków w Polsce. Doradza w kwestiach związanych z klasyfikacją tzw. produktów z pogranicza (borderline products). Czym jest ośrodek SPA według polskiego prawa? Tradycyjnie uznaje się, że SPA to skrót od łacińskiego sformułowania "sanus per aqua" - zdrowie dzięki wodzie. W polskim prawie nie ma ustawowej definicji pojęcia SPA. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 17 lutego 2004 r. (Dz.U. nr 31, poz. 272) zawiera jedynie regulacje dotyczące szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej. Wedle tego rozporządzenia zakłady kosmetyczne to zakłady świadczące usługi w zakresie regeneracji, pielęgnacji i upiększania ciała. Natomiast zakłady odnowy biologicznej to zakłady świadczące usługi w zakresie regeneracji ciała poprzez ćwiczenia fizyczne, naświetlanie, opalanie, masaż, oddziaływanie suchym lub wilgotnym, gorącym powietrzem oraz zabiegi relaksujące. W praktyce do salonów SPA stosuje się wymagania wynikające z tego rozporządzenia w zakresie m. in. higieny i bezpieczeństwa świadczenia usług. Warto mieć na uwadze, że nieprzestrzeganie tych wymogów może prowadzić do nałożenia kar pieniężnych lub nawet zamknięcia zakładu decyzją organu inspekcji sanitarnej. Czy każdy ośrodek czy obiekt noclegowy może używać nazwy SPA? Nazwa "SPA" w odniesieniu do usług SPA nie jest zastrzeżona na gruncie prawa własności przemysłowej. Każdy przedsiębiorca, który uznaje, że prowadzony przez siebie ośrodek jest ośrodkiem SPA, może używać takiego określenia. Gdyby przedsiębiorca chciał zastrzec dla siebie używanie określenia SPA, to nie byłoby to możliwe, bo jest to określenie opisowe wskazujące na rodzaj świadczonych usług. Przedsiębiorca może jednak zastrzec jako znak towarowy określenie np. "Niebiańskie SPA", które nie byłoby już traktowane jako określenie opisowe. Trzeba również pamiętać, że SPA to nazwa miejscowości uzdrowiskowej w Belgii, która jest zastrzeżona dla wody mineralnej. Oznacza to, że przedsiębiorca może używać określenia SPA w odniesieniu do usług SPA, ale nie może produkować wody o nazwie SPA. Obecnie w Polsce brak jest jasnych kryteriów, jakie powinien spełniać ośrodek, aby nazywać się ośrodkiem SPA. Z uwagi na fakt, że przedsiębiorcy mają dowolność w używaniu nazwy SPA, w rzeczywistości ośrodki SPA mogą się znacznie różnić w zakresie i poziomie świadczonych usług. Taki stan rzeczy może okazać się szkodliwy dla klientów i dla samych salonów SPA, ponieważ może doprowadzić do zmniejszenia zaufania klientów czy też zatarcia różnicy między salonem SPA a salonem kosmetycznym. W tej sytuacji jestem zwolenniczką samoregulacji środowiska właścicieli salonów SPA i rozwoju systemu certyfikacji ośrodków SPA, które spełniają odpowiednio wysokie wymagania w zakresie charakteru i jakości świadczonych usług. Sformułowanie "Klinika SPA" kojarzy się ewidentnie z leczeniem. Czy jej używanie przez ośrodki SPA nie wprowadza klientów w błąd poprzez skojarzenie z zakładem leczniczym? Zgadzam się, że sformułowanie "Klinika SPA" może powodować ryzyko wprowadzenia klientów w błąd poprzez skojarzenie z leczeniem. Ocena, na ile ryzyko takie byłoby poważne, zależy od konkretnego przypadku. Przy takiej ocenie uwzględnia się przede wszystkim całokształt sposobu prezentacji SPA, czyli w szczególności rodzaj oferowanych zabiegów, sposób opisu zabiegów, wygląd logo czy strony internetowej, stosowane hasła i grafikę w reklamie. Im więcej elementów wywoływałoby w przeciętnym odbiorcy skojarzenia z zabiegami medycznymi, tym ryzyko jest poważniejsze. Jeżeli oferowane zabiegi mogłyby sprawiać wrażenie zabiegów z zakresu medycyny estetycznej czy te [...]